Ozugbo e kpebiworo ịgba alụkwaghịm, a na-enwe ọtụtụ ihe a ga-ahazi ma si otú a tụlee. Ndị mmekọ na-agba alụkwaghịm na-ahụkarị onwe ha n'ọgba aghara nke mmetụta uche, na-eme ka ọ sie ike ịbịa na nkwekọrịta ezi uche dị na ya. Ọ na-esikwa ike karị ma ọ bụrụ na ụmụaka na-etinye aka. N'ihi ụmụntakịrị, ị na-ejikọta ọnụ ma ọ bụ karịa maka ndụ. Unu ga na-emekọ ihe ọnụ mgbe niile.
Nke a na-eme ka a na-agba alụkwaghịm na ụmụaka n'ọnọdụ niile na-atụ ụtụ isi nke mmetụta uche ma na-enwe mmetụta dị ukwuu n'ahụ ụmụaka. Iji kewaa nke ọma dị ka o kwere mee, ọ dị mkpa ime nhọrọ ndị a ọnụ na ezi nkwurịta okwu n'etiti ndị ọzọ bụ ihe dị mkpa. Site n'inwe ezi nkwurịta okwu, unu pụrụ igbochi ibe unu imebi mmetụta uche kamakwa imerụ ụmụ unu.
Na-ekwurịta okwu gị ex-ibe
Anyị na-agbasa mmekọrịta anyị malitere juputara na atụmanya na ebumnuche kacha mma. N'ime mmekọrịta, ị na-enwekarị ụkpụrụ nke ị na-emeghachi omume n'etiti onwe gị dị ka ndị mmekọ. Ịgba alụkwaghịm bụ oge iji mebie ụkpụrụ ahụ. Na ileba onwe gị anya nke ọma, n'ihi na ịchọrọ ime ihe dị iche site ugbu a gaa n'ihu maka onwe gị kamakwa maka ụmụ gị. N'agbanyeghị nke ahụ, mgbe ụfọdụ a na-enwe ndakpọ olileanya na nghọtahie.
Ndabere nke mmekọrịta ọ bụla bụ nkwukọrịta. Ọ bụrụ na anyị elee anya n’ebe ihe na-adịghị mma na nzikọrịta ozi anyị, ọ ga-apụta na ọdịda adịghị esitekarị n’ihe ndị a na-akparịta ụka kama n’ụzọ e si ekwu ihe. Onye nke ọzọ adịghị ka ọ 'aghọtaghị' gị na tupu ị mara ya, ị ga-ahụ onwe gị n'otu ọnyà ochie ahụ ọzọ. Ịnabata na ịhazi ịgba alụkwaghịm bụ ọrụ siri ike n'onwe ya nye nwatakịrị. N'ihi nkwurịta okwu na-adịghị mma n'etiti ndị mmekọ mbụ, ụmụaka nwere ike ịmalite ọbụna nsogbu nke uche.
Mmetụta nke ịgba alụkwaghịm na ụmụ
Ịgba alụkwaghịm bụ ihe na-egbu mgbu nke na-enwekarị esemokwu. Nke a nwere ike imetụta onye mmekọ ahụ n'ụzọ anụ ahụ na nke uche, kamakwa ụmụaka. Ihe na-ebutekarị ịgba alụkwaghịm maka ụmụaka bụ enweghị ùgwù onwe onye, nsogbu omume, nchekasị na mmetụta ịda mbà n'obi. Mgbe ịgba alụkwaghịm na-esekarị okwu na mgbagwoju anya, ihe na-esi n'aka ụmụaka pụta na-akawanye njọ. Ịmelite mmekọrịta echekwabara na ndị nne na nna bụ ọrụ dị mkpa maka mmepe ụmụaka. Mgbakwụnye echekwabara chọrọ ọnọdụ dị mma, dịka nne na nna dị na-enye udo, nchekwa, nkwụsi ike na ntụkwasị obi.
Ọnọdụ ndị a na-enwe nrụgide n'oge na mgbe ịgba alụkwaghịm gasịrị. N'oge nkewa, ọ dị mkpa ka ụmụntakịrị nwee ike ịnọgide na-enwe mmekọrịta ha na ndị mụrụ ha. Mmekọrịta dị mma na nne na nna abụọ bụ isi ebe a. Mgbakwụnye na-enweghị nchebe nwere ike ime ka ntụkwasị obi na-ebelata, nkwụsị ike na nsogbu omume. Ụmụaka na-enwekarịkwa nkewa dị ka ọnọdụ nrụgide nke ha enweghị ike ịchịkwa ma ọ bụ metụ ya aka. N'ọnọdụ nrụgide na-enweghị nchịkwa, ụmụaka ga-achọ (ịgbalị) ileghara ma ọ bụ jụ nsogbu ahụ na ọbụna na-ewere ụdị nrụgide post-traumatic.
Nchegbu nwekwara ike ịkpata esemokwu iguzosi ike n'ihe. Iguzosi ike n'ihe bụ njikọ ebumpụta ụwa nke dị n'etiti nne na nna na nwa nke na-ebilite mgbe a mụrụ nwa bụ́ nke ọ fọrọ nke nta ka ọ bụrụ mgbe nwatakịrị na-eguzosi ike n'ihe nye nne na nna ya. N'esemokwu iguzosi ike n'ihe, otu ma ọ bụ nne na nna nwere ike ịdabere na nwa ha nke ukwuu. N'ịgba alụkwaghịm dị mgbagwoju anya, ndị nne na nna nwere ike mgbe ụfọdụ mara nwa ha ma ọ bụ n'amaghị ama manye nwa ha ịhọrọ. Nke a na-akpata esemokwu n'ime nwa ahụ, bụ́ onye na-achọkarị iguzosi ike n'ihe nye nne na nna ya.
Ịhọrọ nhọrọ bụ ọrụ na-enweghị olileanya maka nwatakịrị ma na-edugakarị ya na-agbalị ịhọrọ n'etiti nne na nna. O nwere ike ịbụ na nwatakịrị na-abịa n'ụlọ nne ya na nna ya na ngwụcha izu wee gwa nna ya na ọ dị mma, ma nne ya na ọ na-agwụ ike. Nnyocha e mere na-egosi na ọ dị mkpa ka nwatakịrị nweta nkwado n'aka nne ma ọ bụ nna ka ya na onye nke ọzọ na-ekpori ndụ. N'agba alụkwaghịm ụfọdụ, ọ pụrụ ọbụna ime na nwa ahụ chere na ọ bụ ya ma ọ bụ mee ka ọ bụrụ onye na-ahụ maka ọdịmma nne na nna.
A na-akpọ nwata ahụ (na/ma ọ bụ na-eche) ka ọ na-elekọta ya na-ekwesịghị ekwesị. Mmetụta ndị a dị n'elu na-emekarị na ịgba alụkwaghịm nke nne na nna ebe enwere ọtụtụ mkparịta ụka na esemokwu n'etiti nne na nna.
Igbochi a ịgba alụkwaghịm
Dị ka nne ma ọ bụ nna ị chọrọ nwa gị ihe kasị mma, naanị na ọ bụ naanị ihe kpatara iji zere nsogbu nkwukọrịta. N'okpuru ebe a, anyị na-enye ọtụtụ ndụmọdụ iji hụ na ị ga-aga n'ihu na-ekwurịta okwu nke ọma na onye òtù ọlụlụ gị n'oge oge siri ike nke ịgba alụkwaghịm gị:
- Ọ dị mkpa ka anyị na-ahụ ibe anyị ma na-ekwurịta okwu ihu na ihu. Gbalịa izere ịme mkpebi siri ike site na WhatsApp ma ọ bụ oku ekwentị.
- Gee onye nke ọzọ ntị (mana lee onwe gị anya!) Gee onye nke ọzọ ntị nke ọma ma zaa naanị ihe o kwuru. Ewetala ihe na-abaghị uru na mkparịta ụka a.
- Gbalịanụ ime ka udo dịrị ma na-asọpụrụ ibe unu. Ọ bụrụ na ị chọpụta na iwe na-ewe gị iwe mgbe ị na-ekwu okwu, kwụsị ya ka ị nwee ike iji nwayọ na-eme ya ma emechaa.
- Ọ bụrụ na ị tọgbọ ihe niile ị chọrọ ozugbo na tebụl mgbe ị na-akparịta ụka, nke a nwere ike ịkụda onye gị na ya bi. Ya mere, gbalịa jiri nwayọ na-eme mkpebi banyere ihe otu otu.
- Mgbe ọ bụla ị tụlere otu isiokwu, gbalịa ime ka onye ị lụrụ n’oge meghachi omume ma kwuo okwu. Nke a ga-enye gị echiche doro anya nke ihe di gị ma ọ bụ nwunye gị chere banyere isiokwu a.
- N’okwu ndị ahụ, gbalịa ime ihe ụfọdụ n’enweghị isi ihe ndị ị nweburu na-ewe iwe. Will ga-ahụ na iji agwa ziri ezi na ị ga-enwe mkparịta ụka ka mma.
- Iji nye aka mkparịta ụka ahụ, ọ bara uru izere okwu mechiri emechi dịka 'oge niile' na 'agaghị adị'. N'ụzọ dị otú a, ị na-eme mkparịta ụka na-emeghe ma ị nwere ike ịga n'ihu na-enwe ezigbo mkparịta ụka.
- Dị njikere ị banye nyocha a kwadebere nke ọma. Nke a gụnyere iche echiche banyere ihe ndị nwere ike ịdị mgbagwoju anya ma ọ bụ nwee mmetụta uche nye gị.
- Kwekọrịtanụ na ekwuputara mmadụ okwu na iwe ọ ga-ewe ya.
- Ikwu okwu banyere mkparita uka gi na ndi gi na ha gbara. Wayzọ a ị nwere ohere maka mmetụta uche gị ma ha nwere ike inyere gị aka itinye ihe n'echiche ma ọ bụ nye gị ndụmọdụ ndị ọzọ maka mkparịta ụka n'ọdịnihu.
nkwado
E nwere ụdị enyemaka dị iche iche dị mgbe ịgba alụkwaghịm siri ike, belụsọ nkwado nke ọkaiwu gị na / ma ọ bụ onye ogbugbo. Dịka ọmụmaatụ, ịnwere ike ịchọ enyemaka n'aka ndị dị gị nso, ndị na-elekọta mmadụ ma ọ bụ ndị nwere nsogbu gị. N'ihe banyere ịkwado ụmụaka, enwere ndị ọrụ afọ ofufo na ọrụ ndị ntorobịa nwere ike inye nduzi. Ikwu okwu banyere nhọrọ ndị siri ike na-enye udo nke uche, ihe doro anya ma na-eme ka enwe echiche ziri ezi.
Mkpọchi na igodo
Na ọdịmma nke ụmụaka kwesịrị ibute ụzọ yiri ka ọ pụtara onwe ya, ya mere ọ bụghị uru ịkọ. Ma ọ pụrụ ọbụna ịbụ isi ihe dị mkpa ma ọ bụrụ na unu enweghị ike imekọ ihe ọnụ: chee echiche banyere ihe ụmụaka ga-achọ? Nke ahụ na-edozi ọtụtụ mkparịta ụka. Ịghọta usoro ejikọtara gị ọnụ bụ nzọụkwụ mbụ n'ịkwụsị ya.
Otu esi akwụsị usoro dị otú ahụ abụghị ọrụ dị mfe: nke a bụ egwuregwu kachasị elu ma na-achọ ka gị, dị ka nne ma ọ bụ nna, ileba anya ihe dị mkpa maka ụmụaka na ebe mmetụta uche gị si bịa mgbe gị na onye òtù ọlụlụ gị na-ekwurịta okwu. Ụzọ kacha dị ngwa maka ọdịnihu bụ ịmata ihe na-emetụta gị na ịnwa anwa ịjụ onwe gị ajụjụ nke na-eme ka ị kpọchie gị ma gharazi inwe ike iji ezi uche kparịta ihe gị na nne ma ọ bụ nna nke ọzọ. Na nke ahụ na-abụkarị ebe igodo dị.
Ị na-eme atụmatụ a ịgba alụkwaghịm na ị chọrọ ịhazi ihe niile dị ka o kwere mee maka ụmụ gị? Ka ị ka na-enwe nsogbu mgbe ịgba alụkwaghịm? Egbula ịkpọtụrụ ndị ndị ọka iwu ịgba alụkwaghịm of Law & More. Anyị ga-enwe obi ụtọ inye ndụmọdụ na inyere gị aka.